Translate

zondag 29 december 2013

Mayonaise en Mayo-achtigen





DS kreeg met z'n meisje niet alleen een prachtige vrouw in zijn leven, maar ook een gepassioneerd mayonaiseliefhebster. Telg uit een al generaties Mayonaise makende familie, waar elke gelegenheid wordt aangegrepen om substantiële hoeveelheden, door de mater familias gemaakte, Mayonaise te verorberen. Voordat Dikke deze mayo-familie kende wist ik ook nog niet dat Mayo in principe goed bij van alles past. Heus niet alleen bij Frieten. Een gekookt Eitje is geen gekookt Eitje zonder een lekkere klodder Mayo. Doperwten op tafel? Dan ook Mayonaise. 
Geen geringe opdracht dus; zelf Mayo maken voor deze kenners. En die van moeders is natuurlijk het ijkpunt voor alle Mayo's die volgen.




Mayonaise is een emulsie, wat zoveel wil zeggen als een vloeistof waarin heel fijn verdeelde bolletjes vet zweven. Om dit te bereiken moet je flink kloppen met een garde of voor je laten kloppen door een blender, keukenmachine, elektrische mixer of staafmixer. Bij het maken van Mayo ben je bezig om ervoor te zorgen dat die bolletjes vet niet gaan samenklonteren en zich van het vocht gaan scheiden. Dit heet schiften.
Om dit te voorkomen moet je voldoende vocht gebruiken en om het te kunnen laten staan moet je de emulsie stabiliseren. Dit doe je met een Eidooier. Ook Mosterd en Knoflook helpen hier bij. (vrij naar JvD)




Van Mayonaise maak je makkelijk een andere saus. Met (meer) Knoflook maak je Aïoli, met Cognac of Whisky een Cocktailsaus. Met een klein handje, 1 minuut geblancheerde, afgekoelde en fijngehakte Spinazie en Rucola, samen met Peterselie, Dragon en Bieslook maak je een Sauce Verte. Met Citroensap ipv Azijn maak je een Citroenmayo. 
Met meer of een meer uitgesproken Mosterd een Mosterdmayo. En als je zo'n Mosterdmayo mengt met fijngehakte Olijven, Augurken, Kappertjes, Peterselie en Bieslook heb je Sauce Tartare. 
Of maak een Remoulade: meng de Mayo dan met Anjovispasta, Augurk, Kappertjes, Peterselie, Kervel en Dragon.
Varieer geheel of gedeeltelijk met de Olie; met Truffelolie, Peperolie of Basilicumolie maak je een anders smakende Mayo. Vervang de Zonnebloemolie door Olijfolie en je hebt Olijfonaise. 

Mayonaise heet in Frankrijk trouwens Mayonnaise.



Mayonaise met de hand maken wordt gedaan door mensen die alleen in het bezit van een garde zijn. Elk ander doet het mechanisch.
Alle ingrediënten moeten op kamertemperatuur zijn. De glazen mengbeker op je blender breng je op temperatuur met wat heet water. Qua Azijn gebruik je wat je in huis hebt of lekker vindt. Witte Wijn- azijn is prima, Witte Balsamico ook.

Als je een heel Ei in plaats van dooiers gebruikt, krijg je Mayo-light. Het volume neemt toe door het wit; en dus heb je bij gelijkblijvende hoeveelheid vet, minder vet per portie. Om die volumetoename te bereiken klop je het hele Ei tot flink schuimig met de Azijn, Mosterd en Zout, voor je de Olie gaat toevoegen.




Doe 1 Ei of 2 Eidooiers, 2 theelepel Azijn, 2 theelepels Mosterd (-poeder kan ook) en een kwart theelepel Zout in een mixer oid, zet de machine aan, en schenk hier 300 tot 500 ml Zonnebloemolie bij. Doe dit in het begin heel langzaam met hele kleine beetjes, tot het een emulsie wordt, dan kan de rest van de Olie er sneller bij. De hoeveelheid Olie hangt af van de grootte van het Ei en de door jou gewenste dikte.

Verdunnen kan ook met wat lauwwarm water. Hiermee maak je de Mayo niet alleen lichter en lobbiger, maar ook stabieler.

Nu maak je de Mayo op smaak af met in eerste instantie een beetje Azijn of Citroensap, Zout en Peper. 
Geheimpje: in de door schoonmama gemaakte Mayo gaat ook altijd nog een klein stukje geraspte Ui, wat Kerriepoeder en wat Paprikapoeder.





Ingrediënten:

voor Mayonaise:
  • 2 eidooiers, of 1 ei voor Light Mayonaise
  • 1 theelepel witte wijnazijn of witte balsamico azijn
  • 2 theelepels milde mosterd of mosterdpoeder
  • 1/4 theelepel zout
  • 300-500 ml zonnebloemolie
  • stukje ui
  • kerriepoeder
  • paprikapoeder
voor Aïoli:
  • mayonaise als boven
  • 2 tenen knoflook
voor Cocktailsaus:
  • mayonaise als boven
  • cognac of whisky
voor Sauce Verte:
  • mayonaise als boven
  • handje spinazie, rucola, platte peterselie, dragon, bieslook
voor Citroenmayonaise:
  • mayonaise als boven, maar citroensap ipv azijn
voor Mosterdmayonaise:
  • mayonaise als boven, maar met meer of meer uitgesproken mosterd
voor Sauce Tartare:
  • mosterdmayonaise als boven
  • handje olijven, augurken, kappertjes, platte peterselie, bieslook
voor Remouladesaus:
  • mayonaise als boven
  • 2 ansjovisjes
  • handje augurk, kappertjes, platte peterselie, kervel, dragon
voor Olijf-o-naise:
  • mayonaise als boven, maar olijfolie ipv zonnebloemolie











2 opmerkingen:

  1. Wauw, weet nu een stuk meer over mayo. Laatst maakte Lika mayo met olijfolie en deze werd helaas bitter. Heb jij ervaring met olijfolie in de mayo, een tip welke olijfolie lekker is in de mayo wellicht? We gaan iig aan de slag met jouw recepten, leuk hoor :D! Thanx Dikke!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik zie dat ik sta ingelogd met het account van INdy, het berichtje kwam natuurlijk van Yolanda :D

    BeantwoordenVerwijderen