Gado Gado of Petjil met Pindasaus

Wanneer Gado Gado nou Petjil wordt zou ik niet durven zeggen. Volgens mij is het gewoon hetzelfde, namelijk kort of niet gekookte Groenten met Tahoe en/of Tempéh met (meestal Pinda-) Saus. Het wordt zowel in Suriname, waar het Petjil wordt genoemd, gegeten, als in Indonesië waar ze het dus over Gado Gado hebben. In principe wordt er altijd Kroepoek en Rijst/Lonton bij gegeten, maar Bami kan ook prima. Een Sateetje ernaast (van Kip of Kambing!) wordt hier in huize Sigi enorm gewaardeerd.

Vegetariërs laten die weg en vervangen de Kroepoek (van Garnalen) door Emping (Kroepoek van Melinjonoten). Die Melinjo- of Melindjoenoten zijn trouwens de olijfvormige zaden van de in Indonesië hooglijk gewaardeerde Melinjoboom.  De zaden zijn niet zomaar de eerste de beste noten; ze bevatten resveratrol wat weer allerlei fantastische eigenschappen heeft. Door anti oxiderende en anti-bacteriële werking is het een natuurlijk alternatief als conserveringsmiddel in de voedingsindustrie. Resveratrol kan je in capsulevorm voor niet goedkoop kopen om je eigen leven te verlengen.

Misschien dat 't Petjil/Gado Gado onderscheid 'm in de begeleidende Saus zit. Gado Gado wordt altijd met een min of meer klassieke Pindasaus gemaakt voor zover dat bestaat. Met klassiek bedoel ik dan zoet-zuur-heet-ui-knoflook en pinda's. In de Petjil-Pindasaus zit vaak Kentjoer (heet ook Laos of Galanga) wat er een eigen frissige citroenachtige smaak aan geeft.
Zo zijn er nog wel meer variabelen; misschien wel de grootste splijtzwam is Kokos, maar wat dacht je van Trassi, Asem Tamarinde en Goela Djawa. Die kunnen er allemaal wel of niet in. En begin je met gebrande gezouten Pinda's of met Pindakaas ? (By the way: Pinda's zijn helemaal geen noten, maar peulvruchten.)

Er zijn vast Surinaamse en Indonesische moeders die vastomlijnde ideeën hebben over wat er allemaal wel en niet in een Pindasaus hoort. Daar willen we natuurlijk geen ruzie mee. Dus geven we ze gelijk en combineren we het beste uit alle werelden tot de ultieme saus.

Pel voor de Pindasaus een Sjalotje en 2 tenen Knoflook en snij ze fijn. Vijzel een kwart theelepel Komijn (Djinten), een halve theelepel Korianderzaad (Ketoembar) en een half duimgroot stuk Laos (Kentjoer of Galanga) tot een pasta. Of doe dit in een keukenmachine. Verhit een pan, doe er wat Zonnebloemolie in en fruit de Ui en de Knoflook. Bak de pasta mee, samen met een theelepel Sambal Trassi. Voeg een halve pot Pindakaas met Nootjes, 4 dl Kokosmelk, 1 eetlepel Goela Djawa (mix van Palm- en Rietsuiker) of Basterdsuiker, 1/2 eetlepel Asem of Citroensap en een Djeroek Poeroetblaadje (Limoenblad) toe. Roeren.

Als je Pinda's in plaats van Pindakaas wilt gebruiken, bak je 250 gr in wat olie gedurende enkele minuten, laat dit uitlekken en afkoelen en vijzel of vermaal je dit. Gebruik dan van de olie een beetje om de rest in te bakken.

Nu laat je de Pindasaus rustig 5 minuutjes heel zachtjes pruttelen, hij zal wat indikken. Verwijder het Djoeroek Poeroetblaadje. Als ie te dik is voeg je wat Kokosmelk of Water toe. Proef op smaak. Gebruik Zoute Ketjap voor iets meer zout. Zoet? Zuur? Met 1 theelepel Sambal Trassi is deze Pindasaus niet pittig, dus geef je Sambal of Madame Jeanette Piccalilly aan tafel. Weet je zeker dat al je tafelgenoten van heet houden voeg dan verse of gedroogde Peper toe en bak deze mee met de Ui en Knoflook.

Qua Groenten kan van alles; in snippers gesneden Witte Kool, Kousenband in stukjes of Sperziebonen, haal ze af en laat ze heel, Wortelen in plakjes (schuin), Taugé, Komkommer, Sla, (wilde-) Spinazie of Waterspinazie (Kangkoeng of Dagoe). Aardappels kan ook, maar vind ik er niet echt bij passen, die eet ik wel weer een andere keer.

De Taugé overgiet je met kokend water en laat je uitlekken. De Kool, Bonen en Wortelen kook je enkele minuten. De Spinazie heel kort bakken in aanhangend water.

Tahoe (koop verse) snij je in blokjes. Maak een papje van Asem, Zout en Water en marineer de blokjes hier in of laat dit achterwege. Bak ze bruin.

Verder bak je Ui in ringen bruin. Kook er een Ei per persoon bij. Hak Selderij om er over te strooien. Bak de Kroepoek of Emping.

Support your local toko: koop en bak zelf je Kroepoek in hete olie. Er zijn zoveel smaken (knoflook), soorten en kleuren. Leuk om met kinderen te doen en veel lekkerder dan kant en klare.

Ingrediënten:

voor de Pindasaus:

• 1 Sjalot

• 2 tenen Knoflook

• 1/4 theelepel Komijnzaad

• 1/2 theelepel Korianderzaad

• 1/2 duimgroot stuk Laos

• Zonnebloemolie

• 1 theelepel Sambal Trassi (of andere sambal en een stukje Trassi)

• 1/2 pot (250 gr) Pindakaas of 250 gr gezouten gebrande Pinda's

• 4 dl Kokosmelk (check op ingrediënten, zoek zonder E-nr's)

• 1 eetlepel Goela Djawa of Palmsuiker of Bastersuiker

• 1/2 eetlepel Asemwater of Citroensap (of Limoensap)

• een Djeroek Poeroetblaadje

• zoute Ketjap

voor de Gado Gado - Petjil:

• 1 Komkommer

• 1/2 Witte Kool

• 250 gr Kousenband of Sperziebonen

• 150-200 gr Taugé

• 2 Wortelen

• paar handen Wilde-, Gewone Blad- of Waterspinazie

• eventueel wat Sla, Rode Kool, Paprika, Courgette, (mini)Maïs, Broccoli of Bloemkool

• 150 gr Tofu

voor erbij:

• 2 Uien die je in ringen bakt, of meer, lekker.

• 1 Ei per persoon
• Kroepoek

• gehakte Selderij voor er over

• Rijst of Bami